Valentijnsdag wordt steeds meer een dag als een verjaardag, moederdag, vaderdag. Voor mensen in rouw zijn deze dagen, net als de feestdagen, extra moeilijk. Juist op dit soort dagen is het gemis extra voelbaar en de confrontatie met wat niet meer kan erg groot. Daarnaast lijken de emoties nog meer geprikkeld te worden door alle uitingen over Valentijnsdag in advertenties en commercials. Een week voor Valentijnsdag werd ik gebeld: “Heeft u tijd voor mij? Ik durf de televisie of de radio niet meer aan te zetten…. ik word er zo verdrietig van”.
Gemis van intimiteit en aandacht
De volgende dag trof ik mevrouw in mijn, door kaarsen en verwarming, behaaglijk warme praktijk. Mevrouw zocht een makkelijk zittende stoel uit en ontspande zichtbaar. Nadat ik een kop koffie voor haar had ingedaan, zei ze: “alleen al hier zijn wetende dat ik mijn verhaal kan doen, doet me goed”. Ze begon te vertellen over haar verlies, het alleen zijn en de dingen die ze nu alleen moet doen. Maar vooral over de momenten waar zij extra moeite mee heeft, namelijk de momenten waarop andere mensen kunnen genieten van ‘samen zijn’, ‘intimiteit’, ‘aandacht’ en zij niet. Simpele situaties als een stel hand in hand zien lopen of een paartje toostend op de liefde, geven haar een eenzaam gevoel. Bij elke commercial moet ze huilen. Bij elk papieren hart op een winkeldeur wordt ze boos om de relatie die ze niet meer heeft.
Lichter in het hart
Na een uur met elkaar gesproken te hebben, gaat mevrouw naar huis. “Lichter in mijn hart en minder verdrietig”, zegt ze me. “Gewoon omdat je naar mij luistert en omdat ik zowel de mooie als de slechte herinneringen met je kan delen.” We spraken af dat ik haar dezelfde week nog een keer zou zien. Een aantal dagen erna treffen we elkaar weer. Ze valt meteen met de deur in huis: “Vind je mij niet raar?” Mijn directe stellige antwoord: “Nee, absoluut niet! Ten eerste is niemand raar. Een mens is uniek. En juist daarom is de wijze waarop men afscheid neemt, verlies ervaart, omgaat met rouw… uniek.”
Rouwen om verlies van je relatie
Ik geef haar een tweede reden waarom ik haar zeker niet raar vindt. Een mens rouwt niet alleen bij verlies van iemand door de dood. Rouwen doe je om verlies van mensen, dingen en zelfs situaties. Je kunt dus ook rouwen om een relatie die je verloren hebt. Of je nou zelf, de ander of samen voor een nieuwe situatie gekozen hebt….. in alle gevallen ben je niet alleen je partner kwijt, maar ook de momenten die goed en mooi waren. Bovenal moet je je toekomst anders gaan zien. Daar mag je verdrietig om zijn, daar mag je van balen, daar mag je om rouwen! Je mag boos worden om de Valentijncommercials en huilen om de advertenties over diner voor twee omdat het herinneringen oproept die nu pijn doen.
Valentijn voor iedereen
Vervolgens gaf ik haar een kop koffie met een koekje in de vorm van een hart. Een hart voor iemand die een hart van liefde kan gebruiken! Want waarom zien wij Valentijn niet veel breder? Is het niet mooi om Valentijnsdag te zien als een dag van liefde voor ons allemaal? Liefde van kinderen naar ouders en vice versa, liefde voor vriendschappen en liefde aan mens en dier. De ander liefde geven! De aanloop naar Valentijnsdag was voor deze mevrouw een periode waarin ze extra geconfronteerd werd met haar verlies. Tegelijk heeft het haar veel gebracht. Ze liet emoties toe en deed wat met de gevoelens die ze niet thuis kon brengen.
Ieder mens een een ‘mijn Valentijn’
Het is de dag na Valentijnsdag. Mevrouw belt me om nog een afspraak te maken. “Het is fijn om nog wat meer van me af te praten. Er zijn geen mensen in mijn omgeving bij wie ik dat kan doen. Ze vinden namelijk dat ik niet moet zeuren omdat ik de relatie zelf heb stopgezet.” Haar opmerking grijpt me aan en nadat ik een afspraak met haar heb gemaakt, blijf ik nog even zitten nadenken. Waarom zijn wij allen zo hard tegen elkaar? Oordelen en veroordelen zonder na te denken over wat dat bij de ander te weeg brengt. Ieder mens heeft recht op gevoelens als verdriet. Ieder mens zou zonder verantwoording bij een ander terecht moeten kunnen. Liefde voor de ander. Liefde voor ons allemaal. In de breedste zin van het woord. Dat zou op Valentijnsdag wereldwijd uitgedragen moeten worden. Ieder mens is een unieke ‘mijn Valentijn’.